تعیین ویژگی‌های ژئومکانیکی ساختگاه با استفاده از روش تحلیل چندکاناله امواج سطحی (MASW)
کد مقاله : 1035-NIEGC2025
نویسندگان
سبا سیاه منصوری *1، مهدی تلخابلو2، احسان پگاه2
1گروه زمین شناسی کاربردی دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی تهران ایران
2استادیار، گروه زمین شناسی کاربردی دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی
چکیده مقاله
زمین به عنوان بستر اصلی احداث سازه‌های عمرانی، ویژگی‌های ژئومکانیکی متغیری دارد. علیرغم گستردگی استفاده از روش‌های کاوش سنتی (مانند حفاری و آزمایش‌های آزمایشگاهی)، این روش‌ها با محدودیت‌هایی همراه هستند؛ از جمله زمان‌بر و هزینه‌بر بودن و تأثیرات مخرب بر محیط‌زیست ساختگاه. به منظور رفع این چالش‌ها، روش‌های غیرمخرب لرزه‌ای، به‌ویژه روش تحلیل چندکاناله امواج سطحی(MASW) ، به عنوان جایگزین‌ مؤثر، مورد توجه گسترده مهندسان قرار گرفته‌ است. در این پژوهش، برای تعیین ویژگی‌های ژئومکانیکی ساختگاه از روش تحلیل چندکاناله امواج سطحی استفاده شد. داده‌های لرزه‌ای دو پروفیل 22 متری در محوطه دانشگاه خوارزمی (واحدکرج) با استفاده از روش‌ لرزه‌نگاری انکساری برداشت شد. داده‌ها با روشMASW پردازش و تفسیرگردید و مدل‌ سرعت موج برشی (Vs) لایه‌های زیرسطحی تا عمق 30 متر استخراج شد. نتایج نشان داد که ساختگاه از دو لایه اصلی تشکیل شده است: لایه سطحی با ضخامت تقریبی 4 متر و سرعت موج برشی حدود 344 متر بر ثانیه و لایه زیرین با ضخامت حدود 26 متر و سرعت موج برشی 540 متر بر ثانیه. بر اساس این داده‌ها، مدول برشی، مدول الاستیسیته، مدول بالک، ضریب پواسون خاک برای هر لایه محاسبه شد. این تحلیل‌ها، وجود یک لایه سطحی نسبتاً متراکم و یک لایه زیرین بسیار متراکم و سخت را تأیید کرد. میانگین سرعت موج برشی در 30 متر اول (Vs30) برابر 351 متر بر ثانیه تعیین گردید که طبق استاندارد 2800 ایران، ساختگاه را در دسته سوم (خاک متراکم تا متوسط) قرار می‌دهد.
کلیدواژه ها
تحلیل چندکاناله امواج سطحی(MASW)، ویژگی‌های ژئومکانیکی، لرزه‌نگاری انکساری
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی